Để bảo vệ quyền lợi của mình và đảm bảo tuân thủ đúng quy định pháp luật, người lao động cần nắm vững thông tin về bảo hiểm bắt buộc. Vậy bảo hiểm bắt buộc là gì và bao gồm những loại nào? Nếu bạn cũng đang thắc mắc điều này, hãy cùng kế toán Vina khám phá trong bài viết dưới đây nhé!
Bảo hiểm bắt buộc là gì?
Bảo hiểm bắt buộc là một hình thức bảo hiểm được quy định bởi pháp luật, yêu cầu các tổ chức và cá nhân tham gia với mức phí, điều kiện và số tiền bảo hiểm tối thiểu mà cả bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm đều phải tuân thủ.
Theo Luật Kinh doanh Bảo hiểm số 24/2000/QH10, ban hành ngày 09/12/2000, bảo hiểm bắt buộc chỉ áp dụng cho một số loại hình nhất định nhằm bảo vệ lợi ích công cộng và đảm bảo an toàn xã hội.
Các loại bảo hiểm bắt buộc được quy định tại khoản 2 Điều 8 Luật Kinh doanh Bảo hiểm năm 2000 bao gồm:
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới.
- Bảo hiểm trách nhiệm dân sự của người vận chuyển hàng không đối với hành khách.
- Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với hoạt động tư vấn pháp luật.
- Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của doanh nghiệp môi giới bảo hiểm.
- Bảo hiểm cháy, nổ.
Ngoài ra, tùy thuộc vào nhu cầu phát triển kinh tế xã hội trong từng giai đoạn, Chính phủ có thể trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội xem xét việc quy định các loại bảo hiểm bắt buộc khác.
Các loại bảo hiểm cần thiết cho doanh nghiệp mới
Bảo hiểm xã hội
Đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tại Việt Nam: Theo khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội số 58/2014/QH13, mọi người lao động, không phân biệt là công dân Việt Nam hay công dân nước ngoài, đều thuộc diện bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội. Cụ thể, các đối tượng bao gồm:
Người lao động là công dân Việt Nam:
- Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng có thời hạn từ 3 tháng trở lên, kể cả hợp đồng với đại diện pháp luật của người dưới 15 tuổi.
- Người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
- Người quản lý doanh nghiệp và hợp tác xã có hưởng lương.
- Người hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn.
- Cán bộ, công chức, viên chức; công nhân quốc phòng, công nhân công an, và các đối tượng khác trong tổ chức cơ yếu.
- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân và công an nhân dân.
- Học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học và nhận sinh hoạt phí.
Người lao động là công dân nước ngoài:
- Những người có giấy phép lao động hoặc chứng chỉ hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp.
Người sử dụng lao động:
Có năm nhóm đối tượng sử dụng lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc:
- Tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức xã hội nghề nghiệp.
- Cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân.
- Doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác và các tổ chức khác.
- Cá nhân thuê mướn lao động theo hợp đồng.
- Cơ quan, tổ chức nước ngoài và tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam.
Mức phí đóng bảo hiểm xã hội: Mức đóng BHXH của người lao động phụ thuộc vào tỷ lệ đóng và mức tiền lương tháng. Do đó, cả đơn vị sử dụng lao động và người lao động cần cập nhật để điều chỉnh mức đóng phù hợp hàng năm.
Bảo hiểm y tế
Đối tượng tham gia: Theo Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi bổ sung năm 2014 và Nghị định số 105/2014/NĐ-CP, có năm nhóm đối tượng tham gia đóng bảo hiểm y tế:
- Nhóm 1: Người lao động và người sử dụng lao động đóng.
- Nhóm 2: Quỹ bảo hiểm xã hội đóng.
- Nhóm 3: Ngân sách Nhà nước đóng.
- Nhóm 4: Ngân sách Nhà nước hỗ trợ mức đóng.
- Nhóm 5: Đối tượng tham gia theo hộ gia đình.
Mức phí đóng bảo hiểm y tế (BHYT): Mức đóng BHYT áp dụng theo từng nhóm đối tượng:
- Nhóm 1:
- Người lao động làm việc theo hợp đồng từ 3 tháng trở lên: 4,5% tiền lương tháng.
- Người hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn: 4,5% mức lương cơ sở.
- Nhóm 2:
- Người hưởng lương hưu: 4,5% tiền lương hưu.
- Người hưởng trợ cấp BHXH hàng tháng: 4,5% mức lương cơ sở.
- Nhóm 3: Các đối tượng như sĩ quan, quân nhân, cán bộ xã đã nghỉ việc: 4,5% mức lương cơ sở.
- Nhóm 4: Hỗ trợ tối thiểu cho hộ gia đình cận nghèo, hộ gia đình làm nông nghiệp, và học sinh, sinh viên.
- Nhóm 5: Người trong hộ gia đình, mức đóng tính theo số lượng thành viên và tỷ lệ phần trăm so với mức lương cơ sở.
Bảo hiểm thất nghiệp
Đối tượng tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN): Theo Điều 43 Luật Việc làm số 38/2013/QH13, người lao động phải tham gia BHTN khi làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc hợp đồng có thời hạn từ 3 tháng trở lên. Người sử dụng lao động cũng phải tham gia BHTN, bao gồm các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, tổ chức nước ngoài và các doanh nghiệp.
Mức phí đóng bảo hiểm thất nghiệp: Mức phí bảo hiểm thấp hơn so với BHXH và BHYT. Cụ thể, doanh nghiệp và người lao động mỗi bên đóng 1% từ tiền lương, tiền công hàng tháng.
Ngoài ra, bạn có thể chọn đóng theo một trong ba phương thức: hàng tháng, hàng quý hoặc 6 tháng một lần.
Lời kết
Trên đây là những loại bảo hiểm bắt buộc mà doanh nghiệp cần phải có khi bắt đầu thành lập công ty. Và nếu trong quá trình chuẩn bị giấy tờ pháp lý có bất kỳ thắc mắc hãy nhanh chóng liên hệ kế toán Vina qua hotline 0788555247 hoặc gmail: info@ketoanvina.vn.