Bản quyền là một trong những quyền sở hữu trí tuệ được Nhà nước Việt Nam công nhận và bảo vệ. Trong bối cảnh xã hội ngày càng phát triển và đổi mới, việc bảo vệ quyền lợi cá nhân đang trở nên ngày càng quan trọng. Vậy làm thế nào để bảo vệ bản quyền một cách hiệu quả nhất? Để tìm hiểu rõ hơn về bản quyền cũng như những phương pháp bảo hộ quyền tác giả tối ưu, kế toán Vina mời bạn theo dõi bài viết dưới đây.
Có bắt buộc phải đăng ký bản quyền sản phẩm/dịch vụ?
Theo quy định tại Điều 6 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, đã được sửa đổi và bổ sung vào năm 2009 và 2019, quyền tác giả sẽ được tự động bảo hộ ngay khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới một hình thức vật chất cụ thể, mà không cần phải thực hiện thủ tục đăng ký bản quyền tại Cục Bản quyền tác giả.
Mặc dù việc đăng ký không phải là yêu cầu bắt buộc, nhưng Quý vị nên thực hiện để bảo vệ quyền và lợi ích của mình một cách tối ưu. Khi hồ sơ được chấp nhận, Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả. Việc có Giấy chứng nhận này giúp Quý vị không cần phải chứng minh quyền sở hữu tác phẩm trong trường hợp xảy ra tranh chấp, trừ khi có bằng chứng ngược lại (theo quy định tại khoản 3 Điều 49 của Luật Sở hữu trí tuệ). Hơn nữa, việc thực hiện quyền tác giả cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Nội dung bảo vệ bản quyền sản phẩm/dịch vụ theo quy định pháp luật?
Theo quy định trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, việc bảo vệ bản quyền bao gồm hai nội dung chính: bảo vệ quyền nhân thân của tác giả và bảo vệ quyền tài sản của chủ sở hữu tác phẩm (theo quy định tại Điều 18, 19, 20 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, đã được sửa đổi và bổ sung năm 2009). Cụ thể như sau:
Quyền nhân thân
Quyền nhân thân là những quyền gắn liền với bản thân tác giả và không thể chuyển nhượng, ngoại trừ quyền công bố tác phẩm. Quyền nhân thân bao gồm:
- Được ghi tên trên tác phẩm và được nêu tên khi tác phẩm được công bố hoặc sử dụng.
- Được quyền đặt tên cho tác phẩm.
- Quyền công bố tác phẩm của mình hoặc cho phép người khác công bố.
- Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm.
Quyền tài sản
Quyền tài sản là những quyền có thể chuyển nhượng. Các quyền này bao gồm:
- Tạo ra tác phẩm phái sinh.
- Biểu diễn tác phẩm trước công chúng.
- Sao chép tác phẩm.
- Phân phối và nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm mà mình sở hữu.
- Truyền đạt tác phẩm đến công chúng.
- Cho phép người khác thuê bản gốc hoặc bản sao của các tác phẩm điện ảnh hoặc chương trình máy tính mà mình sở hữu.
Trình tự để bảo vệ bản quyền sản phẩm/dịch vụ
Quy trình đăng ký bảo vệ bản quyền hiện nay diễn ra qua các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị giấy tờ hồ sơ đăng ký
Khi tiến hành đăng ký bảo hộ độc quyền, chủ sở hữu cần điền đầy đủ và chính xác thông tin vào tờ khai đăng ký. Đồng thời, cần chuẩn bị các giấy tờ cần thiết, vì Cục Bản quyền tác giả có thể từ chối đơn nếu hồ sơ không hợp lệ.
Các giấy tờ cần có trong bộ hồ sơ (theo quy định tại Điều 50 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, đã được sửa đổi và bổ sung năm 2009) bao gồm:
- Tờ khai đăng ký bảo hộ bản quyền (Mẫu số 01 theo Thông tư số 08/2016/QĐ-BVHTT).
- Hai bản sao hợp lệ của tác phẩm đăng ký bảo hộ.
- Văn bản ủy quyền, nếu người nộp đơn là người được ủy quyền.
- Văn bản chứng minh quyền nộp đơn nếu thụ hưởng từ người khác.
- Giấy tờ đồng ý của các đồng tác giả, nếu tác phẩm có nhiều tác giả.
- Giấy tờ đồng ý của các đồng chủ sở hữu, nếu quyền tác giả thuộc sở hữu chung.
Bước 2: Nộp đơn đăng ký
Chủ thể nộp đơn cần gửi một bộ hồ sơ đến trụ sở Cục Bản quyền tác giả hoặc các văn phòng đại diện của Cục tại thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
Bước 3: Xem xét và ra quyết định
Trong vòng 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ, Cục Bản quyền tác giả sẽ cấp văn bằng bảo hộ đăng ký quyền tác giả. Nếu Cục quyết định từ chối cấp văn bằng, họ sẽ thông báo bằng văn bản cho người nộp đơn.
Biện pháp xử lý hành vi xâm phạm bản quyền sản phẩm/dịch vụ
Theo Điều 199 của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, các biện pháp xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ được quy định như sau:
- Tổ chức hoặc cá nhân vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của người khác có thể bị xử lý tùy thuộc vào tính chất và mức độ vi phạm, thông qua các biện pháp dân sự, hành chính hoặc hình sự.
- Trong những trường hợp cần thiết, cơ quan nhà nước có thẩm quyền có quyền áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời, kiểm soát hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ, cũng như các biện pháp ngăn chặn và bảo đảm xử phạt hành chính theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 và các quy định pháp luật liên quan.
Lời kết
Trên đây là những thông tin tư vấn của kế toán Vina về các vấn đề liên quan đến bảo vệ bản quyền. Nếu bạn cần thêm sự hỗ trợ hoặc có bất kỳ thắc mắc nào về sở hữu trí tuệ, hãy liên hệ qua hotline 0788555247 hoặc gmail: info@ketoanvina.vn. Chúng tôi sẵn sàng cung cấp tư vấn chi tiết và đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật.